Szkody górnicze są częstym problem, który dotyczy zwłaszcza terenów Górnego Śląska, na którym działa nadal ponad 20 zakładów górniczych. Eksploatacja złóż węgla kamiennego, a także innych surowców, może nieść poważne skutki dla budynków i gruntów zlokalizowanych w obszarze prowadzonego przez zakład górniczy wydobycia. Dotyczy to w szczególności szkód takich jak:
- pękające ściany budynków, pochylenia budynków,
- zlewanie piwnic i fundamentów,
- osiadanie terenu,
- zniszczenia infrastruktury.
Na szczęcie właściciele nieruchomości dotknięci negatywnymi skutkami i takich oddziaływań zakładu górniczego chronieni są przez prawo i mogą dochodzić odszkodowania (rekompensaty) od zakładu górniczego.
1. Odpowiedzialność kopani za szkodę
Ustawa – Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2023 r. poz. 633 z późn. zm.) nakłada na przedsiębiorcę górniczego obowiązek naprawienia szkód powstałych w wyniku prowadzonej działalności objętej koncesją. Jest to odpowiedzialność oparta o zasadę ryzyka, co oznacza, że poszkodowany nie musi udowadniać winy zakładu górniczego. Dla uzyskania rekompensaty wystarczy wykazać fakt poniesienia szkody (istnienie uszkodzenia) oraz że wynika ona z działalności kopani.
2. Rekompensata od kopalni za szkodę
Naprawienie szkody następuje przez przywrócenie stanu poprzedniego lub zapłatę odpowiedniego odszkodowania – to właściciel ma prawo wybrać, czy woli odszkodowanie w pieniądzu czy wykonanie przez kopalnię naprawy.
Ustawa przewiduje możliwość zawarcia ugody między poszkodowanym a przedsiębiorcą górniczym. Należy jednak przypilnować, aby zaproponowana kwota odszkodowania nie była zaniżona, lub zaproponowane prace naprawcze nie miały charakteru wyłączenie powierzchownego, co nie jest przypadkiem odosobnionym.
3. Przedawnienie roszczeń wobec kopalni
Roszczenia odszkodowawcze przeciwko kopalni przedawniają się z co do zasady 3 lata od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Nie należy więc odkładać decyzji o dochodzeniu swoich praw w czasie.
4. Procedura dochodzenia roszczeń od kopalni
Dochodzenie roszczeń ze szkód górniczych zazwyczaj przebiega w kilku etapach:
- Zgłoszenie szkody – poszkodowany kieruje do przedsiębiorcy górniczego pisemne zgłoszenie szkody, opisując jej zakres i żądanie naprawy lub odszkodowania;
- Oględziny i ekspertyza – kopalnia może przeprowadzić oględziny nieruchomości i sporządzić dokumentację techniczną;
- Negocjacje / ugoda – w wielu przypadkach dochodzi do zawarcia ugody z kopalnią;
- Postępowanie sądowe – jeśli kopalnia odmawia uznania szkody lub proponuje zaniżoną kwotę, sprawę można skierować na drogę sądową.
Osoby poszkodowane działalnością kopalni mają silne podstawy prawne do dochodzenia swoich praw. Kluczowe znaczenie ma odpowiednie udokumentowanie szkód oraz szybka reakcja – m.in. z uwagi na terminy przedawnienia. Warto skorzystać z pomocy kancelarii specjalizującej się w tego typu sprawach, aby zwiększyć szansę na skuteczne i pełne odszkodowanie >> skontaktuj się z naszą Kancelarią